زانا کوردستانی

آقای "امیر امین" (به کُردی: ئەمیر ئەمین) شاعر، نویسنده، بازیگر تئاتر و پیشمرگه‌ی کُرد، زاده‌ی سال ۱۹۸۷ میلادی در شهرستان سید صادق استان سلیمانیه است.
از این هنرمند هنردان، تاکنون کتاب "من و تو چرا به دنیا آمدیم؟!" چاپ و منتشر شده است.
وی مسئول خانه‌ی روشنفکری ولی دیوانه، عضو...

از دور به نظاره‌ام منشین،
چرا که فقط نوری کم سو از من خواهی دید.
ستاره‌ها هم
روشنایی خویش را دارند،
ولی اندازه‌ی شمعی پیکرم را گرم نخواهند کرد.
از غربت برایم نامه‌هایت را نفرست،
درست است که نامه‌هایت چشم روشنای من هستند،
اما اندازه‌ی به آغوش کشیدنت،
غم‌هایم را...

امشب که نزد تو آمدم،
نمی‌خواهم که قهوه‌ای گرم برایم بیاوری
احساس داغت را به من ببخشای،
تا که گرمم شود.
نمی‌گویم که چایی شیرین برایم بریزی،
نگاه عسلینت را،
در نگاه گرفته‌ام بریز،
تا که سرحال و بشاش شوم.
در گوش جانم،
لبخند سحرانگیزت را بزن،
تا انگبین شعر...

روزگاری می‌گفتندم:
چرا چنین ساکتی؟!
اگر اینچنین ساکت باشی و حرفی نزنی،
به تو مشکوک خواهند شد و سرت را بر باد خواهی داد!
روزی دیگر گفتنم:
خفه شو!
اگر چنین وراجی کنی و ساکت نشوی،
زبانت را از حلقومت بیرون می‌کشند
و زبان سرخت، سر سبزت را بر باد...

می‌گویند: اعتیاد بلایی‌ست خانمان‌سوز!
مرگ‌آور است،
هیچ‌کس توان خلاصی از آن را نیست.
هرکس به هر طریقی مبتلا شده است،
مرده است...
یکی با مزه‌اش،
یکی با رنگش،
یکی با بویش،
من هم با تو...

تەنانەت یەک رۆژیش لە تەمەنەم ماگەبێت
بەهار بێت یان هاوین
پایز بێت یان زستان
تۆفیریکی نیە
لەگەڵ وونی سووری خەۆم ئاویاریت دەکەم و
به ری سه بزی ئازادی
لە پژەپۆت هەڵ دەچنم.
◇
حتا یک روز به عمرم مانده باشد
بهار باشد یا که تابستان
پاییز باشد یا که زمستان...

بنگس بنگس
رێگام ئەدوزومەوە،
هەتا مالی تۆ تەمەنیکیش دۆرینگ بێت
ئەگەم بە داوێنەت
ای سەربەستی!
◇
کورمال کورمال
راهم را پیدا خواهم کرد
تا تو یک عمر هم فاصله باشد
به دامانت خواهم رسید
ای آزادی!

دایکم لە سنە بە گۆڕ نیان و
باۆکم لە کرماشان
براکەم لە شنۆ دەفن کرد و
خوویشکەکەم لە سابڵاغ
ئاواتەکانم لە کامیاران بالمیش بۆن و
خوونەکانم لە سەقز
لەگەڵ خۆما وردئەبوم
ئیگرە کوردستانە یان گۆڕستان؟!
◇
مادرم در سنندج به خاک سپردم و
پدرم را در کرمانشاه
برادرم را در...

هەمو روژی هیلکەی
ئازادی روژهەڵاتم
له ناو دلمان کڕ دەنمەوە
اووخ لەئەم بەدبختیه
بۆ نازانم
لە سەر چیدا
ئەم خەیال باڵ ناگریدەۆ
بۆ نافڕی؟!
◇
هر روز تخم آزادی روژهلات را
در دلم می کارم،
آه از از سیاه بختی،
نمی دانم چرا،
این آرزو زاده نمی شود و
به...

تۆ جانتاکەت بێخە وەگرۆتشتە
ئەمن کۆڵەبارم!
تو پینۆسەکەت بە دەست بگرە،
ئەمن تفەنگەکەم!
بۆ سەربەستی،
غەیری ئەم دوانە ئیختیاریکمان نیە...
◇
تو کیفت را به دوش بکش،
من کوله ام را!
تو قلمت را در دست بگیر،
من تفنگم را!
برای آزادی،
جز این دو گزینه انتخابی نیست...

زانا کوردستانی

باپیرم به زمانی رۆژگ
لەگەڵ سیمیتقو* شەهید بۆ.
باوکەم واکو ئاگاداری کەڵامی قەدیم بۆ
لەگەڵ شێخ عەبیدوڵا!* لە وڕمی گومەسار بۆ.
بڕاکەم وەختی نزای یا عەلی لەسەر لیۆی بۆ
لە ئینفال سپوردە بۆ.
تەواویان،
بە دەستی ئەو نەفەراتی کە ئەیان ۆت:
ئیمە لەگەڵ کوفر شەڕ ئەکەیم نە لەگەڵ کورد!.*
◇...

نا فەروخیم، واکو دەمم بدورەن!
نا واکو رودەکیم، نەوین!
زانام لە کوردستان،
شاربەدەری دوویر لە نیشتمان...
...
چاک ئەدانزانی وا هویچ منداڵیک
دوویر لە ئامێزی دایکی
زیندو نابێت.
◇
نه فرخی ام که دهانم را بدوزند،
نه که رودکی ام، نابینا!
زانا هستم از کردستان،
تبعیدی ی دور از وطن......

باپیرم مرد،
باوکمیش!
بڕاکانەم یەک به یه ک پاتوڵ و فەڕتووس،
مووه کانی منیش قڕبۆز!
هەموو جیهانەم پیر و بەعومر بوون،
بەڵام داخی تۆ هێشتا جەوانە،
ای کوردستان!
◇
پدر بزرگم مرد،
پدرم هم!
برادرهایم تک به تک فرتوت،
موهای من هم جوگندمی!
همه ی جهانم پیر شدند،
اما داغ...

برای زن همسایه بهار مطبوع است و
برای زن خودش
سوز و سرمای زمستان.

-------
ناتالیا هالک - روسیه
ترجمه: زانا کوردستانی

آفتاب بر روی آدم برفی می تابد،
چند قطره عرق --
در چشمانش...

----------
مارینا هگین - روسیه
ترجمه: زانا کوردستانی

زمستان
بر روی ساق پایش --
رگ آبی دیگری برایش جای گذاشت.

----------
جین ریشهوله - آمریکا
ترجمه: زانا کوردستانی

غروبگاه جمعه
کفشدوزکی در کف دستم،
دوست ندارد که بپرد.

----------
لومیلا بالابانونا - بلغارستان
ترجمه: زانا کوردستانی

صبحگاهی پاییزی
پیرمرد گدا، مکانش را
به برف سفید بخشیده بود.

---------
والریا سیمونوا - روسیه
ترجمه: زانا کوردستانی

ظرف های عتیقه اش را در کابینت می گذارد
برای روزهای بهتر پیشرویش
مادر هشتاد ساله ام.

----------
تیریزا موریمینو - ژاپن
ترجمه: زانا کوردستانی

بچه ها سرگرم بازی اند،
در پارک --
نزدیک نیروگاه اتمی.

----------
تروزە سیندیک - آلمان
ترجمه: زانا کوردستانی

آواز بخوان ای پرنده ی کوچک!
با ما همکاری کن،
برای انتخاب نام نوزاد تازه متولد شده.

---------
انیسه جیسیس - کرواسی
ترجمه: زانا کوردستانی

باد و بوران،
آوازی پاییزی -
در گلوی نی لبک.

----------
کالا رامیش - هندوستان
ترجمه: زانا کوردستانی

ماه کامل
نمی تواند خودش را قایم کند -
حتا در میان صنوبرها نیز.
----------
لونا مونگیسگورد - دانمارک
ترجمه: زانا کوردستانی

[فقط تو]
پر و بالم را ببری،
باز به خانه ی تو بر می گردم.
روحم را از من بستانی،
باز در پیکر بی جان تو، تناسخ خواهم یافت.
بینایی ات را به من ببخشایی،
باز خواهم گشت به چشمان نابینای تو.
انگشتانم اگر سبز شوند،
باز دستان بریده از...