متن زانا کوردستانی

مەردەنیش لە کوردەکان
کەرخی ناته بایی و ناخۆشی هەیە
یان بە گولۆڵە سۆراغیان دەگڕی
یان لە کەژ و کێف دایان ده خات.

◇ ترجمه به فارسی:

مرگ هم با کُردها سر سازگاری ندارد
یا با گلوله سراغشان می رود
یا که از کوه پرتشان می کند!.




زانا کوردستانی

ئەمن دەریا ناشناسەم
زمانی سارا نازانەم
بەڵام ئاهەنگی کیفسان لە گوێەم رۆشناس و
نەوای کەژ و کێفەکان لە نیۆی کەمری دڵما، تێدانەبۆ
ئەمن لەتە بەردیک بۆم لە نێوانی کیفسان
بە پەیکەریک گەڕیام بە ناوی کورد
هەرچەند نە لە تەک دەریا ئاشنام و نە لە گەڵ سارا مەحرەم
بەڵام پڕ لە...

گەنداو، دریاییکه رەگەڵ پەلە ناسنامەیکی چرووک!
لە رەڤین، تاکو خۆی بە کنارێنەکە رۆژ بگینی
رۆژ هیوائیکه بۆ خەلاسی لە شەۆ
شەۆ فڵته فڵتیکە بۆ کوێلەداری لە مرۆڤ
مرۆڤ چراویکە قانگ گرتی
هه ڵواسراو له پژەپۆیی مێژوو
وا گەگانە توزولکەی هیواداری لە خۆی هل بۆرینەسەوە
ئاه،،، نایینه ن
ئادەمی و بەشەر!...

گرگاس

سایه سار دیوار خرابه را انتخاب کرده بود و داشت استراحت می کرد.
چند وقتی بود که با هم آشنا شده بودیم و هر وقت من دور و بر استطبل پیدایم می شد، کاری به کارم نداشت.
آن روز دم دمای غروب باز سراغش رفتم. می خواستم متقاعدش کنم...

[کورد یەکیگە]

کۆساڵان بەفر دەباڕیدو
ئەمن لە قۆچان ساردم دەبێ
من هاتنەگرین ئەبم
سیروان لەمالەم لە ئاو ئەبێت
لە عەفرین و کۆبانی برین داڕی گوڵۆڵە دەبن
من لە بوژنۆرد لەسەرخۆم دەڕۆم و
لە شیروان شەهید ئەبم
لە ئامەد خۆیان نیشان ئەدن و گه له کۆیی ئەکەن
من لە کرماشان قۆڵبەست...

کوردم،
ساڵیانی ساڵە،
وەڵاتەم لە نێویانی کۆڵبندم هێلانە مە و
لە کۆڵ دەکیشەم!.
◇ برگردان فارسی:
کُردم،
سال هاست،
سرزمینم را در کوله ام گذاشته ام و
بر دوش می کشم!.


زانا کوردستانی

نەخشە ی قاڵیکەی خوویشکەم
نەخشونیگاریک بۆ لە کوردستان،
و من پار و دەسکی ره وسه !
یوە لە ژێر دەگەڵ پێنووس
و یوە لە سەرو دەگەڵ تفەنگ
سەربەستی ئەبافیگ!.
◇ برگردان فارسی:
طرح قالی خواهرم
نقشی بود از کردستان،
و من نخی بودم سرخ رنگ!
که یکی زیر با قلم...

ئەمن ئاڵایکی بێ وەڵاتم،
ئەتۆ وەڵاتیکی بێ سەربەخۆیی!
بڵا لە کەش و کۆشی هاڤ تنراو بێم
وەکۆ هه ڵه بجه بێ هەناسه،
وەکۆ کۆبانی له ئابڵۆقه ،
وەکۆ کورد اَنفال کراۆ،
گاهەس کوردستانی تر لە جیگای ئیمە هلهاتەوە!...
◇ برگردان فارسی:
من پرچمی بی سرزمینم،
تو سرزمینی بی آزادی!
بگذار...

دەسانت بەسیاگه
لێقەکانت بەتڵ و کەلەپا
چاوەکانت گراو و گرتوو
دڵت چوار پەت
لێڤت خوێنی و
خۆت ئەسیر!
لەشت هەلمی خۆڵ ئەدا
ئاه!!!
چما له کوردستان هاتوی!
◇برگردان فارسی:
دستانت بسته
پاهایت خسته
چشمانت اسیر
قلبت چهار تکه
لبت خونین و
خودت اسیر!
تنت بوی خاک می دهد
آه!!!
گویی...

کوردستان ئاڵای هەس،
بەڵام سەربەستی خێر!
وەکو گرتووی گراو
که دەلاقەکەی بوو
مونتەها باڵ و پەلی هل فڕین نیە!
◇برگردان فارسی:
کردستان پرچم دارد،
اما آزادی نه!
همچون زندانی
که پنجره داشت
اما بال پرواز نه!


زانا کوردستانی

ناڤی دەستەکانی دیموکراسی،
کوردستان وه شێراوه!
بێ کوڵاوڕۆچنه کی هەتا گۆم...
◇ برگردان فارسی:
میان دستان دموکراسی،
کردستان پنهان است!
بی روزنه ای حتی گنگ...


زانا کوردستانی

آه ای باور آفتابی دشت
در خاطر رمه های میش
اینجا تمام سبزه ها
سیاه پوش جوانه زندنی مانده اند
گویی هرگز موسا به رسالت
گوسفندان شعیب دل نسپرد
تا صفورا
آوازه خوان رمل های بیابان های بی پایان شود.



زانا کوردستانی

مرگ
نام دیگر کردستان است
اینجا تمام بلوط ها
یا سر زده می شوند
یا می سوزند؛
تا ققنوس وار
در خاکستر خود جوانه بزنند!


زانا کوردستانی

اوج می گیرم؛
چون هه لوی به رزه فه ر*
گرچه مرزهای سرزمینم محدود است؛
اما
انتهای آسمان کردستان
--ناپیداست.

* عقاب بلند پرواز


زانا کوردستانی

یادت؛
و یادگاری هایت را
در سبد زباله گذاشتم...
من،
تو را می خواستم
نه یاد وُ
یادگاری هایت را!.


زانا کوردستانی

دارد،
بزرگترین قحطی ی قرن
شکل می گیرد...
قحطی عشق...
رُکنی که،
کمتر از قحطی ی
-آب و
- نان نیست!


زانا کوردستانی

آی ی ی شعرِ ناگهان!
ای واژه های فشرده
وزن ِ تو را
فقط شاعرها می فهمند!
-سپیدی!؟
-زلالی!؟
-غزلی!؟
...
آه...
تنها الفباست که
تو را با کوله ای
می تواند به گُرده بکشد!.


زانا کوردستانی

چگونه باور کنم
هجرت فلامینگوها را
با پر و پرواز است؟!
تا دل در گوشه ای گلویش گیر نباشد
پیمودن این مسافت
--ناممکن است.


زانا کوردستانی

به خیالاتِ شلوغم
خیابانی راه دارد
گذرگاهِ مردمانی جورواجور...
دریغ از جای پای تو،
بر سنگ فرش های ساییده اش.
متبرکم کن!


زانا کوردستانی

نشد که نشد...
حالا؛
با عدد،
با حروف،،
-- یا ایما و اشاره!
دارم فکر می کنم:
دیگر به چه حربه ای متوسل بشوم؟!
--تا به چشمت بیایم!؟


زانا کوردستانی

خون را بر برف دیدی؛
چه جای گریه!
کودکی که بره ها را دوست می داری؟
زمستان
سُرسُره می سازد
گوسفند از گلوی گرگ
--می لغزد!.


زانا کوردستانی

پُر از هراسم!
نه هراس از مرگِ خفته
در لوله ی تفنگ!
یا؛
عبور شبحِ یک سایه
بر دیوار!
...
تمام ترس من؛
سقوط از چشمانت هست
نه،
هراس افتادن
از دلت!


زانا کوردستانی

انتظارم،
بوی سیگارهای زر گرفته...
و روزهای تلخِ نیمه سوخته
میان بغض خاموشت وول می خورد.
...
--خط خطی های من،
حزن بی پایان خانه ست!


زانا کوردستانی

سقف آسمان
چه کوتاه ست
برای زندانی



زانا کوردستانی