شعر معاصر

زردها بی خود قرمز نشدند

قرمزی رنگ نینداخته است

بی خودی بر دیوار

صبح پیدا شده از آن طرف کوه «ازاکو» اما

«وازنا» پیدا نیست

گرته ی روشنی مرده ی برفی همه کارش آشوب

بر سر شیشه ی هر پنجره بگرفته قرار.

وازنا پیدا نیست
من دلم سخت گرفته است...

فردا که آفتاب بتابد
از برف های حیاط چیزی نمی ماند
این را کودکی هم که در کوچه سوت می زند، می داند
با خمیازه ای بلند
از میانه ی اسفند خود را بالا می کشند درختان
سال کهنه به پایان می رسد
چون خواب ترسناکی که پاره می شود...

زیبایی ات، نوروز را نزدیک می کند
بهانه تویی ای عشق!
بهار، خنده توست،
زمستان، قهرت
که با فاصله کوتاهی به یکدیگر می رسند

تو که بیدار می شوی
در نگاهت
آفتاب راهش را پیدا می کند
میوه ها آرام آرام پیاده می شوند از پنجه فصل
و آفتاب گردان...

همه می دانند

همه می دانند

که من و تو از آن روزنهٔ سرد عبوس

باغ را دیدیم

و از آن شاخهٔ بازیگر دور از دست

سیب را چیدیم

همه می ترسند

همه می ترسند ، اما من و تو

به چراغ و آب و آینه پیوستیم

و نترسیدیم...

برشی...

برعکس بهارا که چند ساله بهاری نیست
پاییز هنوز با ماست ، پاییز شعاری نیست

پاییز هنوز سرخه ، پاییز هنوز زرده
مثل یه درخت سبز با ریشه ی تب کرده

این فصل ُ که میشناسی ، می خنده و می باره
احوالشو می بینی ، معلومه جنون داره

دیوونه...

در برون کلبه می بارد.
برف می بارد به روی خار و خارا سنگ.
کوه ها خاموش،
دره ها دلتنگ.
راه ها چشم انتظار کاروانی با صدای زنگ ...

کودکان دیری ست در خوابند،
در خواب است عمو نوروز.
می گذارم کنده ای هیزم در آتش دان.
شعله بالا می...

از زمزمه دلتنگیم از همهمه بی زاریم نه طاقتِ خاموشی، نه تابِ سخن داریم

آوار پریشانی ست رو سوی چه بگریزم؟ هنگامه ی حیرانی ست خود را به که بسپاریم؟

تشویش هزار “آیا” وسواس هزار “اما” کوریم و نمی بینیم ورنه همه بیماریم

دوران شکوه باغ از خاطرمان رفته ست...

امروز روز اول دی ماه است
من راز فصل ها را می دانم
و حرف لحظه ها را می فهمم
نجات دهنده در گور خفته است
و خاک، خاک پذیرنده
اشارتیست به آرامش...

برشی از شعر ایمان بیاوریم به آغاز فصل سرد

باغ ها را گرچه دیوارو در است
از هواشان راه با یکدیگر است
شاخه از دیوار سر بر می کشد
میل او بر باغ دیگر می کشد
باد می آرد پیام آن به این
وه از این پیک و پیام نازنین
شاخه ها را از جدایی گر غم است
ریشه...

من خسته نیستم
دیریست خستگی ام
تعویض گشته است به درهم شکستگی
من خسته نیستم
درهم شکسته ام
این خود امید بزرگی نیست؟

چنان که ابر
گره خورده با گریستنش
چنان که گل
همه عمرش مسخّرِ شادی است
چنان که هستیِ آتش
اسیر سوختن است

تمام پویه ی انسان
به سوی آزادی است

سلامت را نمی خواهند پاسخ گفت

هوا دلگیر، درها بسته، سرها در گریبان، دستها پنهان

نفسها ابر، دلها خسته و غمگین

درختان اسکلتهای بلور آجین

زمین دلمرده، سقف آسمان کوتاه

غبار آلوده مهر و ماه

زمستان است

برشی از شعر زمستان مهدی اخوان ثالث

من اینجا بس دلم تنگ است

و هر سازی که می‌بینم بد آهنگ است...

...

کسی اینجاست؟
هلا! من با شمایم، های! ...

می پرسم کسی اینجاست؟
کسی اینجا پیام آورد؟
نگاهی، یا که لبخندی؟
فشارِ گرم دستِ دوست مانندی؟
و می بیند صدایی نیست، نور آشنایی نیست، حتی از...

ای درختانِ عقیم ریشه تان در خاکهای هرزگی مستور،
یک جوانه ی ارجمند از هیچ جاتان رست نتواند.
ای گروهی برگ چرکین تار چرکین پود،
یادگارِ خشکسالیهای گردآلود،
هیچ بارانی شما را شست نتواند.

خشک آمد کشتگاه من

در جوار کشت همسایه.

گرچه می گویند: «می گریند روی ساحل نزدیک

سوگواران در میان سوگواران.»

قاصد روزان ابری، داروک! کی می رسد باران؟



بر بساطی که بساطی نیست،

در درون کومه ی تاریک من که ذرّه ای با آن نشاطی نیست

و جدار دنده های...

درخت
زخم هایش را می شمارد
کودکان
توت های ریخته را
و گنجشک ها
به جایی پریده اند
نه چندان دور
چنان که
ترس آن ها هنوز، شیرین است

وقتی که بهار یعنی «نام تو چیست؟»
تابستان
یعنی که «دوستت دارم»
پاییز
یعنی
«آیا برای یک تن تنها این شب‎ها زیاد نیست؟»
و زمستان یعنی
«باید که روی این یخ و برف تنها برویم
امّا در هر فاصله‎ای
مواظب هم»

تو زیبا بودی
چون ماهِ کوچه و بازار!
پر رمز و راز
چون آبی که در شب می گذرد
در زندگی دیده می شدی
چون شاخه ای که از آب بیرون می زند
در تو انگار چیزی بود که برق می زد
و طلا را از مس جدا می کرد...

در آفتابِ گرمِ یک بعدازظهرِ تابستان
در دنیای بزرگِ دردم زاده شدم.
دو چشمِ بزرگِ خورشیدی در چشم‌های من شکفت
و دو سکوتِ پُرطنین در گوشواره‌های من درخشید:

« نجاتم بده ای کلیدِ بزرگِ نقره‌ی زندانِ تاریکِ من،
مرا نجات بده!»
« مرا به پیشِ خودت ببر،
سردارِ رؤیاییِ خواب‌های...

پیش از شما
بسان شما بی شمارها
با تار عنکبوت نوشتند روی باد
کاین دولت خجسته ی جاوید،
زنده باد!

سخن، ز عاطفه های قشنگ باید گفت.
سخن، ز زیبایی.
که آفتابِ درخشانِ جانِ زنده ی ماست.
ستاره ها به تماشای عشق، آمده اند
و باغ های انار
بهارِ تازه تری را سلام می گویند.

فانوس،،،
کنج انبارِ تنهایی فرسود..
(در تبعیدی ناخواسته)
***
با آغاز حاکمیتِ شب تاب!


-لیلا طیبی (رها)

ساقه ها را
از شاخه جدا کردیم
چُنان که با زمین ، بیگانه شدیم

وَ از قلب تپنده ی خاک
ریشه را برکَندیم
تا جایی ,
برای مُردن بنا کنیم

حال
خلاصه ی تمدن
تقدیسِ کشتار است و
بردگی

آری,
اینچنین بود برادر
که در گهواره ی تکرار
تاریخ را...

فکر را پر بدهید
و نترسید که از سقف عقیده برود بالاتر

فکر باید بپرد
برسد تا سر کوه تردید
و ببیند که میان افق باورها
کفر و ایمان چه به هم نزدیکند

“فکر اگر پر بکشد”
جای این توپ و تفنگ، این همه جنگ
سینه ها دشت محبت گردد...