متن غزل قدیمی

ملکه‌ات نام نهاده‌ام؛
هرچند بلندبالا چونان کوهانی هست،
پاک‌تر از شبنم سپیده،
زیباتر از سپیدارِ برجسم—
اما تویی ملکه‌ی بی‌همتا.

وقتی در کوچه‌ها گام می‌نهی،
هیچ‌کس نمی‌داند که تویی؛
نمی‌بیند تاجِ بلورینت را،
و نه گلی که چون فرشی از طلای خونین،
زیر گام‌هایت گسترده می‌شود—
فرشی که در خیال...

ایالات بی‌پایان،
نام تو را بر لب نمی‌رانم مگر در هیئت سوگند،
نه آنگاه که تیغِ حقیقت را
بر سینه‌گاهِ سوخته‌ام می‌گذارم،
نه آنگاه که شب، زخم‌هایم را
چون شرابی کهن، آهسته در درونم می‌چکاند،
و نه حتی وقتی نخستین فروغت
از لابه‌لای جام‌های شیشه‌ای
تا اعماق هستی‌ام نفوذ می‌کند....

درخواست خاموشی

اکنون، می‌توانند در آرامشم واگذارند؛
اکنون به فقدانم خو می‌گیرند.

می‌خواهم پلک‌هایم را ببندم.

من تنها پنج چیز می‌طلبم،
پنج ریشه‌ی برگزیده.

نخست: عشقی بی‌کرانه.

دوم: تماشای خزان.
بی‌پرش برگ‌ها و فرودشان بر خاک،
وجودم ابتر است.

سوم: زمستانی باوقار،
بارانی که دوستش می‌داشتم،
و نوازش آتش، در...

در قبرستان‌هایی تنهایی هست،
گورها از استخوان‌هایی انباشته‌اند که سکوت کرده‌اند،
قلب،
درونِ تونلی می‌تپد—
تاریکی، تاریکی، تاریکی—
چنان‌که ما در خودمان غرق می‌شویم،
چنان‌که گویی در اعماق قلب،
یا در گذر از پوست به روحمان، می‌میریم.

وجود مردگان هست،
پاهایی از خاک سرد و چسبناک،
مرگ در استخوان نفوذ...

روزی‌روزگار با نورِ کائنات بازی می‌کنی،
ای میهمانِ نجیب و نامرئی!
در گل و آب قدم می‌نهی،
بیش از آن سرِ سپیدی هستی که
هر روز چون خوشه‌ای عطرافشان در دو دستم نگهش می‌دارم.

از آن‌رو به هیچ‌کس نمی‌مانی،
زیرا دوستت دارم.
بگذار تو را در میان طوقه‌های زرد گسترانم،...

تنِ یک زن، تپه‌هایی سپید، ران‌هایی مرمری‌گون،
زمانی که تسلیم می‌شوی، گویی جهان را در خود گسترانیده‌ای.
تنِ من، وحشی و دهقانی، تو را می‌کند در خاک فرو،
و از ژرفای زمین، فرزندی به پرش درمی‌آید.

تنها بودم، درست مانند تونلی،
و پرندگان از من گریختند.
و شب، با لشکری...

تا صدایم را بشنوی،
کلماتم گاه به نازکی ردّ پاهای مرغ‌های دریایی
بر شن‌های ساحل فرومی‌نشینند.

گردنبندی‌ام می‌سازند،
زنگوله‌ای مست،
برای دستانی که نرم‌اند، چون خوشه‌های انگور.

کلماتم را از دور می‌نگرم—
هستند،
اما دیگر بیشتر از آنِ من‌اند، برای تو‌اند؛
بر درد کهنه‌ام می‌خزند،
چون پیچکی بر دیوارهای مرطوب....

کبوتر قمری، ای ساکن شاخسارهای دوردست بهار،
ای پیامبر خاموش نسیمی که از عطر اقاقیا گذر کرده است...
مگر کجا رفتی که اینک بهار آمده است،
اما آواز تو هنوز بر شاخه‌ای نرفته پژمرده می‌شود؟

دلم برات تنگ شده،
نه چون حسرتی سبک‌خیز و عابر،
بل همچون داغی سنگین
که...

چنان‌که گویی از ستیغ آسمان‌های دور،
دست‌افشانِ نسیم،
درود می‌فرستند
به سرزمین‌هایی که هنوز نامی از ما دارند،
پرندگان،
سفیدبالانِ خسته‌دل،
از بامدادانی گمنام
سوی اقلیم‌های کهن بال می‌گشایند.

بر مدار بادهای بلند
سرازیر می‌شوند،
در سلوکی بی‌صدا
بر مرز دشت‌های آشنا.

فرود می‌آیند – آهسته،
چنان‌که هیچ آوازه‌ای برنخیزد...

در شیار خاک،
آزاد می‌خرامد؛
بال می‌کوبد در وزش باد
و در تابش خورشید می‌تپد،
و خویش را
بر شاخسار کاج‌ها می‌افکند.

او
به زبانی از برنز سخن می‌گوید،
و نیز به زبان پرندگان؛
گه با التماسِ لرزان،
گه با فرمانی از جنسِ دریا.

او
چشمانت را با نوارِ کتانی...

می‌دانی چگونه است این احساس:
اگر به ماهِ بلورین بنگرم،
به شاخه‌ی سرخ پاییز،
که آهسته بر پنجره‌ام خم شده است،
اگر در کنار آتش،
به خاکستر ناپیدا،
یا به پیکر پژمرده‌ی هیزم دستی کشم،
همه‌چیز مرا
به سوی تو می‌کشاند،
چنان‌که بوی عطر گل،
تا تهِ جانِ دلتنگی می‌رود.

تمامِ شب را در کنارِ دریا،
در آن جزیره،
در آغوش تو خوابیده‌ام.

تو
میان لذت و خواب،
میان آتش و آب،
وحشی و شیرین بودی.

شاید دیرهنگام،
رویاهایمان در بالا یا در ژرفا به‌هم پیوستند؛
بالا، همچو شاخه‌هایی جنبان بر موجۀ بادی مشترک؛
زیر، همچو ریشه‌های سرخ که تماس...

به سبب تو،
در باغ‌های شکفته‌ی بهار،
عطر گل‌ها چونان زخمی کهنه،
در من می‌خروشد و دلم را می‌آزارد.

چهره‌ات از خاطر رفته،
دیگر دستی‌ات را در یاد ندارم؛
و لبانت…
آیا هنوز بوسه‌شان را بر لبان من می‌توان سراغ گرفت؟

به سبب تو،
مفتون تندیس‌های سپید پارک‌ها شده‌ام؛
آن...

ای غم،
ای رودخانه‌ی عریانِ گم‌گشته در کوهسار خاموش،
تو به دره گام نمی‌نهی
مگر با شالی سرخ‌فام بر گردن،
و یا میخکی سوزان در چنبره‌ی تاریکی،
یا زنبیلی از بوسه‌های شب‌نشین.

تو از ژرفنای پیکر آدمیان سر می‌زنی،
از سنگینی هزاران آهِ ناگفته،
و ناگاه،
سنگین‌تر از تاب استخوان،...

امشب مرا مجال آن هست که غم‌بارترین سطور را بنگارم.

چونان که بنویسم:
«شب، به‌سان آبی ژرف، آکنده از اختران است؛
و ستارگان، از دوردست‌های لرزان، می‌درخشند…»

نسیمی شب‌گرد، در آسمان، پرسه می‌زند
و غمی کهن‌سال را در گوش فلک نجوا می‌کند.

آری، امشب می‌توانم غم‌انگیزترین سطرها را بنویسم—
چه...

در دلی که قفسش میانِ آهن و شب بیدار است،
دختری چون کبوتر، درخت‌های آسمانش را به رویا می‌برد.
با دست‌های لرزان، شکسته‌ی انتظار،
در سکوتی که بر هر دیوارش فرود می‌آید،
چشمانش می‌داند از کجا به این باران افتاده‌ست.
هوای ابری، گمگشته در افق‌های دور،
رهایی را می‌جوید، در...

هلال آمد ز مغرب، نورباران،
به دل آتش، به جان سوزد هزاران.
ز روزه پرده برگیر از حقیقت،
که تا بینی خدا را بی‌غباران.

روشن شد از آن نور، دلِ شام‌زده،
رفت از رخ جان، غبارِ ایّام‌زده.

در سایه‌ی صبحِ نخستینِ وصال،
دل مستِ خُمار است و لب آرام‌زده.

آمد مهِ جان، پرده ز دل‌ها برداشت،
راز از دلِ شب‌های پریشان برداشت.

از خوانِ سحر، باده‌ی صبرم بنهاد،
از سفره‌ی وصل، لقمه‌ی ایمان برداشت.

ای آسمان، بگو که چرا تیره گشته‌ای؟
در سوگ او نسیم شدی، خیره گشته‌ای.

اسفند ماه آمد و دل سوخت همچو شمع،
آه ای زمانه، از چه تو این‌گونه گشته‌ای؟

زن‌دایی مهربان که چو خورشید روشنی،
خاموش گشت و رفت، تو ای ماه، خفته‌ای؟

دلتنگی‌ام چو موج، به ساحل نمی‌رسد،...

بهار آید و بویش مستی آورد،
دل خسته ز غم‌ها دستی آورد.

برآی ای نسیم از خواب کهن،
که خاک از نفَسَت مستی آورد.

ز خاکستر دی، جان برآرد بهار،
که در پرده‌ی شب پنهان شد اسرار.

ز بیداد سرما نلرزد دلم،
که در سینه دارم شررهای یار.

بهار آید و خاک مرده بخندد،
نفس در دل خاموش شب بتندد.

ز طوفان زمستان نماند نشان،
که خورشید در خون خویش افکندد.

درین حریم که نور است آشیان عشق
به هر نگار، فروزان ز هر زبان عشق
ز سقف دل فریبش هزار رنگ شکفت
که هر یکی ستاره ست در میان عشق