100 متن کوتاه سعدی ۱۴۰۳ جدید 2024

مگر
نسیم سحر
بوی یار من دارد
که راحت دل امیدوار من دارد

نشانِ راه سلامت
زِ من مپرس که عشق
زمام خاطر بی‌اختیار من دارد!

هر روز به شیوه‌ای و لطفی دگری
چندانکه نگه می‌کنمت،
خوبتری
گفتم که به قاضی بَرَمَت،
تا دل خویش،
بستانم و ترسم،
دل قاضی ببری

خفتگان را خبر از
محنت بیداران نیست
تا غمت پیش نیاید
غم مردم نخوری ...

شنیدمت که نظر می‌کنی به حال ضعیفان

تبم گرفت و دلم خوش به انتظار عیادت...

گر تو شیرینِ زمانی !

نظری نیز بہ من کن کہ بہ دیوانگی از
عشق تو ...

فرهادِ زمانم !

ما سپر انداخته ایم گر تو کمان میکشی

مرا به هیچ بدادی ومن هنوز بر آنم

که از وجود تو
به عالمی نفروشم

عشق ،
داغی ست
که تا مرگ نیاید
نرود ...

دیگران چون بروند از نظر از دل بروند

تو چنان در دل من رفته که جان در بدنی

کردم از عقل سوالی،
که مگر ایمان چیست؟

عقل بر گوش دلم گفت؛
که ایمان ادب است،

آدمیزاد اگر بی ادب است،آدم نیست،
فرق ما بین بنی آدم و حیوان،
ادب است...!

به چه کار آیدت ز گل طبقی
I
از گلستان من ببر ورقی

تا گل روی تو دیدم، همه گل‌ها خارند

تا تو را یار گرفتم، همه خلق، اغیارند

ای نفس خرم باد صبا
از بر یار آمده‌ای مرحبا

قافله ی شب چه شنیدی ز صبح
مرغ سلیمان چه خبر از صبا

هم دردی و هم دوای دردی

از همه کس رمیده ام با تو در آرمیده ام

جهان ای برادر نماند به کس

دل اندر جهان‌آفرین بند و بس

مکن تکیه بر ملک دنیا و پشت

که بسیار کس چون تو پرورد و کشت

همه عمر بر ندارم سر از این خمار مستی
که هنوز من نبودم که تو در دلم نشستی

دیگران چون بروند از نظر از دل بروند

تو چنان در دل من رفته که جان در بدنی

بوسه ای از سر مستی
به لب یار زدم
آتشی بر دل دیوانه و
بیمار زدم

گفتم اگر نبینمت مهر فراموشم شود

می روی و مقابلی غایب و در تصوری

ما را که تو منظوری
خاطر نرود جایی

 هر کسی را سر چیزی و تمنای کسیست

 ما به غیر از تو نداریم تمنای دگر

کس نگذشت در دلم تا تو به خاطر منی

یک نفس از درون من خیمه به در نمیزنی

ویرانه دل ماست
که با هر نگه ساده دوست
صد بار بنا گشت و
دگر بار فرو ریخت

به هوش بودم از اول که دل به کس نسپارم

شمایل تو بدیدم نه صبر ماند و نه هوشم

ما سپر انداختیم گر تو کمان می‌کشی
گو دل ما خوش مباش گر تو بدین دلخوشی
گر بکشی بنده‌ایم ور بنوازی رواست
ما به تو مستأنسیم تو به چه مستوحشی

از گل و ماه و پری در چشم من زیباتری

گفتی نظر خطاست
تو دل میبری رواست؟

خود کرده جرم و خلق گنهکار می کنی

چون تو حاضر میشوی من غایب از خود می شوم

دست به بند می دهم گر تو اسیر می بری

هر که عیب دگران
پیش تو آورد و شمرد

بی گمان عیب تو
پیش دگران خواهد برد

زِِ همه دست کشیدم که تو باشی همه ام

کس نگذشت در دلم تا تو به خاطر منی

یک نفس از درون من خیمه به در نمیزنی

تا عهد تو در بستم، عهد همه بشکستم

ما از تو به غیر از تو نداریم تمنا

گفته بودم چو بیایی غم دل با تو بگویم

چه بگویم که غم از دل برود چون تو بیایی

درد دل با سنگدل گفتن چه سود!؟

فرق است میان آن که یارش در بر تا ان که دو چشم انتظارش بر در

سیر نمی‌شود نظر بس که لطیف منظری

ظاهرم با جمع
و خاطر جای دیگر می شود

خشم بیش از حد گرفتن وحشت‌ آرد
و لطف بی‌وقت هیبت ببرد ،
نه چندان درشتی کن که از تو سیر گردند و نه چندان نرمی که بر تو دلیر شوند

گر بی تو بود جنت بر کنگره ننشینم
ور با تو بود دوزخ در سلسله آویزم

مجال خواب نمی باشدم
ز دست خیال

به گلستان نروم
تا تو در آغوش منی

ای کاش نکردٖمی نگاه از دیده
بر دل نزدی عشق تو راه از دیده
تقصیر ز دل بود و گناه از دیده
آه از دل و صد هزار آه از دیده

مشتاقی و صبوری از حد گذشت یارا

گر تو شکیب داری طاقت نماند ما را

باری به چشم احسان در حال ما نظر کن

کز خوان پادشاهان راحت بود گدا را

‍ لقمان را گفتند حکمت از که آموختی؟
گفت از نابینایان که تا جای نبینند پای ننهند.

سعدی

در کوی تو معروفم و از روی تو محروم
گرگ دهن آلوده یوسف ندریده

گل نسبتى ندارد با روى دلفریبت
تو در میان گلها چون گل میانِ خاری

پیری وجوانی پی هم چون شب وروزند
ماشب شدو روز آمدو بیدارنگشتیم

تا مگر یک نفسم
بوی تو آرد دم صبح

تو را که درد نباشد زِ درد ما چه تفاوت
تو حال تشنه ندانی که بر کناره جویی

تو درخت خوب منظر ، همه میوه‌ای ولیکن
چه کنم به دست کوته که نمیرسد به سیبت

دردی از حسرت دیدار تو دارم که طبیب
عاجز آمد که مرا چاره درمان تو نیست

بی حسرت از جهان نرود هیچ کس به در
الا شهید عشق به تیر از کمان دوست

صبح می بوسم تو را ، شب توبه میگیرد مرا
صبح مشتاقم ولی شب حال استغفار نیست

دیده را فایده آن است که دلبر بیند
ور نبیند چه بود فایده بینایی را

دَمی با دوست در خلوت ،
بِه از صد سال در عشرت !

دری به روی من ای یار مهربان بگشا
که هیچکس نگشاید اگر تو در بندی

هشیار کسی باید
کز عشق بپرهیزد
وین طبع که من دارم
با عقل نیامیزد...

مرا دو چشم به راه و دو گوش بر پیغام
تو فارغی و به اَفسوس می‌رود ایام ...

دنیا خوش است، مال عزیزست و تن شریف
لیکن رفیق، بر همه چیزی مقدم است ...

ذوقی چنان ندارد
بی دوست زندگانی...

هنوز با همه بدعهدیت دعاگویم

قصه به هر که می‌برم فایده‌ای نمی‌دهد
مشکل درد عشق را حل نکند مهندسی

روز وصال دوستان دل نرود به بوستان
یا به گلی نگه کند یا به جمال نرگسی

نظر به روی تو هر بامداد نوروزی ست

شب فراق تو هر شب که هست یلدایی ست

گر بیایی دهمت جان ور نیایی کشدم غم

من که بایست بمیرم چه بیایی چه نیایی

گر به صد منزل فراق افتد میان ما و دوست

همچنانش در میان جان شیرین منزل است

من در میان جوع و دلم جای دیگریست...

جان در قدمش کنم که آرامِ دل است...

مدارا می کنم با درد چون درمان نمی یابم

سخنی که با تو دارم به نسیم صبح گفتم

دگری نمی شناسم تو ببر که آشنایی!

گویند که هرچیز به هنگام بود خوش

ای عشق، چه چیزی که خوشی در همه هنگام

خرم آن روز که بازآیی و سعدی گوید:

آمدی؟ وه که چه مشتاق و پریشان بودم..!

کهن شود همه کس را به روزگار ارادت

مگر مرا که همان عشقِ اول است و زیادت

به کسى ندارم الفت ز جهانیان مگر تو!

اگرم تو هم برانی، سر بی کسی سلامت...!

نه خلاف عهد کردم که حدیث جز تو گفتم

همه بر سر زبانند و تو در میان جانی

صورت کس خوب نیست پیش تصاویر او..

ما خود شکسته ایم چه باشد شکست ما

گویند: مگو سٖعدی! چندین سخن از عشقش

می گویم و بعد از من گویند به دوران ها !!!

گر گوهری بِه از جانْ ممکن بُوَد ، تو آنی...️

بازآ
که نیمه جانی بهر نثار دارم...

چه روزها به شب آورد جانِ منتظرم

تو از فَرق تا قدم جانی ...

ما کجاییم در این بحر تفکر تو کجایی

به وصل خود دوایی کن دل دیوانه ی ما را ....

گر چه در خیلِ تو بسیار، بِه از ما باشد

ما تو را در همه عالم نشناسیم نظیر

به نقد اندر بهشت است
آن که یاری مهربان دارد

️️️

هر کس، به تعلقی گرفتار ....

گویی همه عالم ظلمات است و تو نوری....

گویند به دوری بکن از یار صبوری

در مِهر تفاوت نکند بُعدِ مسافت.

دشنام همی دهی به سعدی؟!

من با دو لب تو کار دارم

کَس نگذشت از دلم تا تو به خاطر منی .!

آن نیستی که رفتی،آنی که در ضمیری!...

جان به جانان همچنان مستعجل ست..

گفتم که به قاضی برمت تا دل خویش

بستانم و ترسم دل قاضی ببری ..

تا وجودم هست خواهم کند نقشت درضمیر ...

در موسم زمستان سعدی دو چیز خواهد

یک آفتاب رویی یک رو به آفتابی

وآنگه که به تیرم زنی اول خبرم ده

تا پیشترت بوسه دهم دست و کمان را